દશેરા અને દિવાળી બંને હિંદુ પરંપરાઓમાં અતિ મહત્વના તહેવારો છે. દશેરા, જેને વિજયાદશમી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, એ સારા પર ખરાબની જીતનો પ્રતિક છે, જ્યારે દિવાળી પ્રકાશનો તહેવાર છે,
જે સત્ય અને ધર્મની વિજયની ઉજવણી કરે છે. દશેરા પછી 21 દિવસના અંતરે દિવાળી આવવા પાછળ એક ઐતિહાસિક અને ધાર્મિક કથા છે, જે ભગવાન રામની લંકા વિજય અને તેમના અયોધ્યા પરત ફરવા સાથે જોડાયેલી છે.
ભગવાન રામની લંકા વિજય કથા
રામાયણ અનુસાર, ભગવાન રામે 14 વર્ષના અવસાદકાળ પછી લંકાના દશાનન રાવણ પર વિજય મેળવ્યો હતો. રાવણને પરાજય આપ્યા પછી, રામ, સીતાજી અને લક્ષ્મણજી લંકામાં થોડા દિવસ રહ્યા અને પછી અયોધ્યાના માર્ગે આગળ વધ્યા. અયોધ્યાની તેમની આ યાત્રા 21 દિવસની હતી.
અયોધ્યામાં ઉજવણી
ભજગવાન રામના આ વિજયને અયોધ્યાવાસીઓએ ભવ્ય રીતે ઉજવ્યું. તેમના પરત ફરવાના દિવસે સમગ્ર અયોધ્યાને દીવડાઓથી શણગારવામાં આવી, અને દરેક ઘરમાં આનંદ અને ઉત્સાહનો માહોલ હતો. આ દિવસે ત્યારા પર પ્રકાશની વિજય તરીકે "દિવાળી" નામનું પવિત્ર પર્વ ઉજવવામાં આવતું શરૂ થયું.
21 દિવસનું મહત્વ
દશેરા (વિજયાદશમી) તે દિવસ છે, જ્યારે રામચંદ્રજીએ રાવણનો સંહાર કર્યો હતો. આ જ દિવસે લંકા વિજય થયા પછી રામ, લક્ષ્મણ અને સીતાજી અયોધ્યાની યાત્રા પર નીકળ્યા. તેમની અયોધ્યા સુધી પહોંચવામાં 21 દિવસ લાગ્યા, અને તે દિવસને યાદ કરતાં દિવાળીની ઉજવણી કરવામાં આવે છે. આ કથાને આધારે દશેરા અને દિવાળી વચ્ચે 21 દિવસનું અંતર જોવા મળે છે.
દેવ અને અસુરના સંઘર્ષનું પ્રતિક
આ તહેવાર દાનવ પર દેવોના વિજયનું પણ પ્રતિક છે. રાવણ એક અતિ શક્તિશાળી અને બળવાન રાજા હતો, પણ તેનું અધર્મ અને અહંકાર તેના પતનનું કારણ બન્યું. દશેરા એ ધરમ, સત્ય અને ન્યાયની જીતનો પ્રતિક છે, જ્યારે દિવાળી એ આ વિજયને ઉજવવાનો દિવસ છે.
આધુનિક સમયમાં દશેરા અને દિવાળી
આજે પણ, દશેરા અને દિવાળી બંને તહેવારો આખા ભારતમાં ભારે ઉત્સાહ અને શ્રદ્ધાથી ઉજવાય છે. દશેરા પર રાવણ દહન અને દિવાળી પર ઘરોમાં દીવડાઓ પ્રગટાવીને ભગવાન રામની વિજયયાત્રાની સ્મૃતિ તાજી કરવામાં આવે છે. 21 દિવસના આ અંતરે લોકો તેમના ઘરો અને જીવનમાં દિવાળીની તૈયારી કરે છે, જે આ આંતરિક અને બાહ્ય પ્રકાશનો તહેવાર છે.
સમાપન
આ રીતે, દશેરા પછીના 21 દિવસ એ વિજયથી શરૂ થયેલી યાત્રાના અંતે પ્રકાશની ઉજવણી છે. આ કથા આપણને એ શીખવે છે કે ધર્મ અને સત્યના માર્ગે ચાલતા તમામ વિઘ્નો કાપી શકાશે અને અંતે વિજય સત્યનો જ હશે.
Tags:
Information